Hoe ziet de wereld er over 20 jaar uit? 4 scenario's van DEN
Je bent klaar om de toekomst te verkennen, maar waar moet je op letten? DEN ontwikkelde vier scenario's die de belangrijkste ontwikkelingen visualiseren. Gebruik ze als praatplaat om het gesprek binnen jouw organisatie op gang te brengen.
Hoe de scenario's tot stand komen
De scenario's van DEN zijn tot stand gekomen met behulp van onderstaande assen. Deze assen bevragen twee belangrijke tegenstellingen waarmee toekomstscenario's verder worden uitgewerkt. De uitkomst is geplot op de vier kwadranten.
De assen bevragen de volgende twee tegenstellingen:
Samenhangende of gefragmenteerde samenleving?
Technologische ontwikkelingen kunnen ons dichterbij elkaar brengen, maar ook verder in onze eigen bubbels duwen. De horizontale as verkent deze tegenstelling. Welke kant het op gaat, wordt ook beïnvloed door onderliggende structuren. Bespreek ook deze factoren tijdens je scenariosessie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de rol van de overheid, veranderende subsidieregelingen, de tendens van onze economie en mogelijke data- en privacywetgevingen.
Actief of passief gedrag ten opzichte van cultuur?
Hoe gaat Gen Z om met cultuur? Laten ze hun stem horen of draaien ze mee in een centraal aangestuurde molen. Met andere woorden, zijn ze de aanjager van nieuwe culturele vormen of zijn ze vooral gebruiker van het aanbod. De verticale as verkent deze mogelijkheden. Ook hierbij spelen verschillende factoren een rol. Denk bijvoorbeeld na over de plaats van cultuur in de samenleving, de mate van diversiteit en hoe instellingen zich hierin kunnen opstellen.
De vier scenario's van DEN
Scenario 1: Samenhangend en actief
Dit scenario verkent een toekomst met veel samenhang en actieve cultuurparticipatie. Gen Z zijn de nieuwe programmamakers, ze treden op als wegwijzers en verbinders in het culturele landschap. Cultuur staat dicht bij de mensen, je vindt het op grote platformen en internationale netwerken, maar ook op scholen, in wijken en in buurthuizen. Innovatie staat hoog in het vaandel. Hoe kun je ook met lage budgetten een groot bereik realiseren?
Scenario 2: Gefragmenteerd en actief
In dit scenario is Gen Z nog steeds actief, maar is de samenleving gefragmenteerd. Je ziet dat het publiek zich in bubbels bevindt, zowel online als offline. Er zijn weinig raakvlakken tussen generaties, sociale groepen en regio's, iedereen bewandelt een eigen weg. Jongere generaties willen hun identiteit uitdragen en verzetten zich tegen oude cultuur. Oudere generaties tonen weerstand tegen verandering en zijn bang voor cultureel verval. Hoe speel je als instelling in op deze uiteenlopende behoeften?
Scenario 3: Gefragmenteerd en passief
Gen Z stelt zich op als passieve cultuurconsumenten in een gefragmenteerde samenleving. De cultuurbeleving is vooral lokaal, gemeenten, wijken en maatschappelijke sectoren zijn de aanjagers van cultureel aanbod. Er is misschien wel een divers aanbod, maar er is weinig kruisbestuiving. Kunst en cultuur is een manier om te ontdekken en een eigen identiteit te creëren, maar leidt niet tot interactie. Welk aanbod kunnen jullie bieden voor deze doelgroepen?
Scenario 4: Samenhangend en passief
Het laatste scenario toont hoe diversiteit kan leiden tot samenhang, waarbij Gen Z passief deelneemt aan cultuur. In deze wereld dient cultuur als middel voor verbinding, ontmoeting en kruisbestuiving. Er is een groot aanbod met voor ieder wat wils, het gebruik van data genereert welvaart. Instellingen kunnen hiermee hun campagnes en aanbod vormgeven, ze programmeren blockbusters, gebruiken technologieën en communiceren gelaagd via verschillende media. In het scenario is cultuur breed toegankelijk, mensen zoeken verbinding, maar jonge generaties zijn moeilijker te bereiken. Heb je als instelling de middelen, zoals publieksdata, om deze doelgroep aan te spreken?
Ga zelf aan de slag
De scenario's hierboven vormen een startpunt of basis, je kunt ze dus aanvullen met eigen inzichten en perspectieven. Gebruik hiervoor de DEN handleiding publiek van de toekomst (Opent een externe link). Misschien spelen er nog andere ontwikkelingen die jullie werkpraktijk beïnvloeden. Het is waardevol om bij iedere ontwikkeling na te gaan hoe deze in elk scenario tot uiting komt; hierdoor krijg je grip en kan je starten met een toekomstvisie voor jouw organisatie.
