Wat is impact? De betekenis en het belang van impact voor cultuur

Beschouw impact als het grote, langetermijndoel dat zin en betekenis geeft aan je werk, als de drijvende kracht. Zoals de missie van een organisatie voor een tolerantere en inclusievere samenleving of een robuustere lokale economie. Welke soort impact ons ook drijft, we kunnen altijd leren van de weg ernaartoe en de veranderingen die we onderweg teweegbrengen. Vervolgens kunnen we met behulp van die lessen onszelf verbeteren.

De culturele sector: een natuurlijke omgeving voor impact

We zouden hier niet zijn als we niet iets bijzonders creëerden of dachten dat cultuur een ongelooflijk effect kan hebben op de makers ervan en degenen die het ervaren. Wat we echter minder vaak doen is specifiek nadenken over welke impact we hebben, welke waarde die impact heeft voor degenen voor wie we het creëren, en hoe we de lessen die we eruit trekken kunnen inzetten om onze impact te vergroten.

In sommige gevallen moeten we dit doen vanwege financieringsafspraken of bredere beleidskaders. Zo heeft de Nederlandse overheid (Opent een externe link) als beleidsprioriteit dat culturele organisaties aansluiting moeten vinden bij hun sociale omgeving, inclusiever moeten zijn en meer impact moeten creëren via digitale transformatie. Verder moeten culturele instellingen reflecteren op hun maatschappelijke relevantie om voor overheidsfinanciering in aanmerking te komen.

Het klinkt misschien alsof we gedwongen worden om over impact na te denken, maar vaak gebeurt dit al van nature in het hart van cultuurmakers en managers in de culturele sector.

Impact en digitale transformatie

Nadenken over impact is een manier om je publiek centraal te stellen in je planning. Digitaal is geen doel op zich, maar een manier om nieuwe mogelijkheden en waarde te creëren voor je bestaande en toekomstige publiek. Het is een manier om een groter en diverser publiek te bereiken en te trekken. Nadenken over impact is dan ook een manier om te plannen hoe je digitaal kunt inzetten om beter aan te sluiten bij je publiek, je duurzaamheid te vergroten, goede praktijken te integreren en een inclusief, hoogwaardig en prikkelend creatief programma of project te ontwikkelen.

Positieve veranderingen meten hoeft niet lastig te zijn

Vaak vinden we impact lastig. Lastig om te plannen, lastig te creëren en lastig te meten. Maar door te testen wat we denken te weten over onze impact kunnen we van zowel plezierige als ongemakkelijke bevindingen leren en verbeteringen doorvoeren.

Wat we redelijkerwijs kunnen meten is de waarde die we creëren in ons streven naar ons impactdoel. Dit doen we door de veranderingen in gedrag en houding – de uitkomsten – te meten die degenen die ons werk direct ervaren op de korte, middellange of langere termijn hebben ervaren. Daarnaast kunnen we nog meer doen.

Evaluatie of impactanalyse? 

Het is duidelijk dat creatieve makers en organisaties hun werk evalueren en verbeteren. Door middel van een impactanalyse kunnen ze die werkwijze verbeteren en hierop voortborduren. Bij een evaluatie ben je niet altijd gericht op de verandering die je voor je publiek creëert, en bij een impactanalyse krijg je niet altijd de gegevens waarmee je je activiteiten kunt verbeteren. Het heeft geen zin om in een definitiestrijd te verzanden, maar het zet je wel aan om na te denken over wat je wilt bereiken en leren.

Begin bij het begin

De meeste impact doet zich voor na afloop van je project, maar het plannen ervan moet vanaf het begin gebeuren. Stel vast voor wie je impact wilt creëren en naar welke grote impactvisie je streeft. Vul dan de tussenliggende stappen in door de veranderingen in kaart te brengen die je publiek zou moeten ervaren om de voorwaarden voor deze impact te kunnen bepalen. Denk na over waar, wanneer en van wie je gegevens wilt verzamelen. De impactmodule van de DEN Academie helpt je daarbij.