NITE HOTEL: online een avondje uit

Toen de Nederlandse cultuursector op slot moest in de coronacrisis, namen NNT en Club Guy & Roni hun voorstelling ‘Before/After’ gelijk op. “Eerst nog vanuit het idee: dan weten we wat we gemaakt hebben als we over een maand weer mogen spelen”, vertelt Harmen, “Maar uiteindelijk is Roni [Haver – choreograaf] met een editor bezig gegaan om het zo goed mogelijk te editen voor online video.”

Uitgangspunt was het online reproduceren van een echte theaterervaring, inclusief de sociale interactie van een avondje uit. Net als bij een fysiek bezoek kun je online andere mensen ontmoeten en in gesprek gaan, je ziet en wordt gezien. Er is een inleiding en als je durft kun je achteraf naar de artiest om vragen te stellen.

Live of on demand

Willen kijkers niet zelf bepalen wanneer ze de voorstelling willen bekijken? “Dat was mijn eerste gedachte: we moeten alles on demand doen, want dat is hoe het online werkt”, vertelt Harmen, “Guy was daarentegen uitgesproken over een live-uitzending. Een slimme zet, want dat is het moment dat je een sociale context kunt creëren. Met een live-uitzending leidt je mensen bewust op één moment naar één platform. Iedereen is dan daar om met elkaar iets mee te maken. Dat heeft meerwaarde.”

Durf te innoveren

Het platform is in slechts vier weken gebouwd, getest en vormgegeven. “We zijn een super gedreven, ambitieuze en hele flexibele organisatie”, vertelt Harmen trots, “We hebben een team van mensen waar we al jaren mee werken en waar een enorm commitment naar elkaar toe is om impact te maken.”

De organisatie durfde te innoveren. “Aangezien we zelf van tevoren ook niet wisten of het NITE HOTEL een succes zou zijn, waren we niet bang om op onze bek te gaan”, vertelt de zakelijk directeur. Daarbij kwam ook een heleboel goodwill van partners, waaronder webbouwers en vormgevers, waar NNT en Club Guy & Roni al langer mee werkten.

“Het platform zorgt er tevens voor dat de organisatie meer interdisciplinair gaat werken”, deelt Harmen, “techniek, marketing en artistieke invulling liggen nu veel dichter bij elkaar.”

Interactief online publiek

Meer dan 4000 bezoekers waren aanwezig bij de première van de online voorstelling Before/After en 15.000 tijdens de openingsweek.

Toeschouwers konden anoniem een stream volgen of via Zoom deelnemen. De meeste reacties waren heel enthousiast. Mensen voelden zich onderdeel van een sociaal evenement en hadden echt het gevoel dat ze samen naar de voorstelling hadden gekeken.

“We vroegen iedereen om de camera aan te zetten. We kregen daarom ook veel reacties van mensen die keken naar de reacties van andere mensen”, vertelt Harmen, “In de chat konden mensen reageren. Dus eigenlijk was de interactie nog directer en levendiger dan in het theater.”

Online bereik je het publiek van de toekomst

In het online platform zit tevens een kans om nieuw publiek te bereiken. Bijvoorbeeld ‘digital natives’, twintigers en dertigers die zijn opgegroeid in het digitale tijdperk.

Een aantal jaar geleden bleek uit onderzoek van de commissie Ter Horst dat vooral sociale en financiële drempels mensen belemmeren om naar het theater te gaan. Harmen hoopt dit soort drempels weg te nemen met NITE HOTEL: “Je kunt het vanuit je eigen bank ‘freewheelend’ proberen. Als je het tof vindt, kom je nog een keer langs en als je het echt heel leuk vindt, kom je ook naar het theater.”

Internationaal bereik

Ook internationaal publiek wordt makkelijker bereikt. Bij de première kwam 25% van de toeschouwers uit het buitenland. De zakelijk directeur denkt dat het NITE HOTEL bovendien een platform voor internationale makers kan zijn.

Tegelijk levert dit ook nieuwe concurrentie op. “Wanneer de wereld je speeltoneel is, dan kunnen makers van over de hele wereld ook jouw publiek makkelijker bereiken”, stelt Harmen. Hij ziet daarin vooral de voordelen: “Ik denk dat er wereldwijd genoeg vraag en aanbod is om veel meer NITE HOTELS te hebben.”

Inkomsten genereren met online content

Veel culturele instellingen zoeken naar manieren om met hun online content inkomsten te genereren. NITE HOTEL had een ‘pay-what-you-want’-principe. Alle content was gratis beschikbaar.

Harmen vindt het een legitieme discussie, “Op het moment dat het echt kunst is wat gemaakt is in die context, vind ik het legitiem om daar een bijdrage van het publiek voor te vragen.” Als er voorstellingen in het NITE HOTEL speciaal voor het platform ontwikkeld worden, denkt hij ook aan kaartverkoop.

Een ander aspect van financiering zijn subsidiebijdragen. Harmen denkt dat de digitale ontwikkeling van invloed zal zijn op de prestatieafspraken tussen instellingen en de overheid. “De opdracht die wij hebben als gezelschap en waar we subsidie voor krijgen, is gericht op het produceren van live voorstellingen voor livebezoekers. […] Ik heb al voorzichtig aangestipt bij het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap dat we de definitie van wat een bezoeker is, moeten gaan herdefiniëren. Wat is een bezoeker die bij ons op het NITE HOTEL is, daar kunst bekijkt en daarover in gesprek is met andere mensen? Ik vind dat eigenlijk gewoon een volwaardig bezoeker en het zou heel fijn zijn om daar in de prestatieafspraken meer ruimte voor te krijgen. We zijn nu echt wel de volgende eeuw in gegaan.”

Digitale transformatie creëert een nieuwe kunstvorm

Waar online voorheen vooral een medium was voor marketing, is het nu ook de plek voor artistiek werk geworden.

“De magie van live, dat gaat dit nooit evenaren. Het is in die zin ook echt een ander platform, het is bijna andere kunst”, besluit Harmen, “Nu zijn we nog heel erg gefocust op registraties uitzenden. Maar uiteindelijk moet je een nieuwe kunstvorm ontdekken met elkaar, ergens tussen digitaal en film en theater in, die veel interactiever is en die speciaal gemaakt is voor de context van een online platform.”