Wat is auteursrecht?

Iedereen die iets oorspronkelijks creëert verkrijgt auteursrecht op ‘het werk ‘dat is ontstaan. Auteursrecht omvat het alleenrecht van de maker om te bepalen of een werk openbaar gemaakt mag worden, bijvoorbeeld publicatie in een tijdschrift of op een website. En of het werk verveelvoudigd mag worden, bijvoorbeeld door posters van een foto te maken, of door een film uit te brengen op dvd.

Iedereen die iets oorspronkelijks creëert verkrijgt auteursrecht op ‘het werk ‘dat is ontstaan. Auteursrecht omvat het alleenrecht van de maker om te bepalen of een werk openbaar gemaakt mag worden, bijvoorbeeld publicatie in een tijdschrift of op een website. En of het werk verveelvoudigd mag worden, bijvoorbeeld door posters van een foto te maken, of door een film uit te brengen op dvd.

Voor welke werken gelden auteursrechten?

De auteurswet beschermt in principe ieder ‘werk van letterkunde, wetenschap of kunst’. Dat betreft onder meer: 

  • Boeken
  • Toneelstukken
  • Choreografieën
  • Muziekwerken
  • Beeldende kunst
  • Bouwkundige ontwerpen
  • Foto’s
  • Films
  • Computerprogramma’s

Wie zijn de rechthebbenden?

In principe is de maker van een werk de auteursrechthebbende. Dat kan anders zijn bijvoorbeeld als het werk is gemaakt door een maker die in dienst is van een organisatie, dan wordt de organisatie in het algemeen gezien als de rechthebbende.

Het kan ook voorkomen dat er meerdere rechthebbenden zijn. Een muziekstuk kan bijvoorbeeld worden uitgevoerd door één persoon, maar gecomponeerd zijn door een of meerdere mensen. Je moet dan voor hergebruik toestemming krijgen van zowel de uitvoerende(n) als de componist(en).

Wat zijn naburige rechten?

Naast de Auteurswet is ook de Wet naburige rechten van belang. Deze wet geeft de uitvoerende kunstenaars (zoals acteurs, dansers, musici, kostuumontwerpers etc) of producent van een productie het recht om te beslissen over opname, vermenigvuldiging en uitzending van een uitvoering en daar een billijke vergoeding voor te ontvangen.

Hoe lang duurt het auteursrecht?

Auteursrecht vervalt in principe zeventig jaar na het overlijden van de maker. In die periode ligt het auteursrecht dus in principe bij de erfgenamen van de maker. De naburige rechten van uitvoerend kunstenaars vervallen in principe vijftig jaar na de opvoering van het stuk.

Kun je het auteursrecht overdragen?

Een maker kan zijn auteursrecht overdragen aan een ander. Dat moet wel altijd schriftelijk gebeuren, bij akte. Daarnaast kan de maker een ander toestemming geven het werk te gebruiken, door middel van een licentie. Die licentie kan exclusief worden gegeven of niet-exclusief. In de laatste geval kan de licentie aan meerdere partijen worden verleend.

Als je je werk online beschikbaar stelt kun je gebruik maken van een Creative Commons-licentie. Daarmee behoud je zelf alle rechten en bepaal je op welke manier anderen gebruik kunnen maken van jouw werk. Voor meer over Creative Commons: zie [link]

Op welke manier verschillen digitale rechten verschillen van live uitvoeringsrechten?

De overeenkomsten en licenties die je hebt verkregen voor een live optreden dekken je niet om een digitale kopie van dat werk te maken en/of te publiceren. Zodra je een opvoering opneemt, online zet of een andere vorm van digitale kopie maakt moet je een hele nieuwe reeks rechten regelen.

Dit heeft te maken met het feit dat je een nieuw product hebt gemaakt dat beschikbaar wordt gesteld aan een ander publiek, via een ander medium. Het regelen van rechten in het digitale domein is vaak een wat ingewikkelder proces dan dat voor live optredens dat voor velen een nog vrij onbekend gebied is.

Waar moet je aan denken als je een productie online wilt zetten? Lees hier verder: https://www.den.nl/kennis-en-i...

Verder lezen

Wil je meer weten? Op deze website vind je nog veel meer informatie over auteursrecht en Creative Commons:

https://www.auteursrecht.nl/ (Opent een externe link)

https://creativecommons.nl/ (Opent een externe link)

Deel dit artikel

Ontdek de laatste digitale trends in de cultuur sector!

Ontvang iedere maand tips, kennis en inspiratie over de digitale transformatie in cultuur.