Inspiratie: cultuurbeleving door immersieve ervaringen

Wat is een immersieve ervaring of immersive experience?

Bij een immersieve ervaring word je ondergedompeld in een nieuwe, vaak digitale, wereld. Door het gebruik van technologie kun je bijvoorbeeld daadwerkelijk in een kunstwerk stappen en worden tegelijkertijd verschillende zintuigen geprikkeld. Bij het creëren van een immersive experience wordt er vaak gebruik gemaakt van technologie, zoals augmented reality, virtual reality of mixed reality.

Het verschil tussen AR, VR en MR technologieën

Voordat je kunt begrijpen hoe de verschillende technologieën de ervaring beïnvloeden is het belangrijk het verschil te weten tussen drie veelgebruikte technieken: AR, VR en MR.

• Augmented reality (AR)
  Augmented reality neemt plaats boven op de echte omgeving met behulp van digitale aanpassingen, waardoor je een andere ervaring beleeft dan zonder de AR-toepassing. Denk hierbij maar eens aan hoe het spel Pokémon Go werkt. Hierbij zie je door de lens van je telefoon gebeurtenissen die je zonder de AR-toepassing niet in de echte wereld ziet.
• Virtual reality (VR)
  Virtual reality staat geheel los van de echte wereld, vaak maak je dit ook mee via een bril waardoor je je omgeving niet meer kunt zien. Dit is zodat je geheel op kunt gaan in de virtuele wereld.
• Mixed reality (MR)
  Mixed reality is vergelijkbaar met augmented reality in het feit dat het een combinatie is van de daadwerkelijke omgeving met digitale toepassingen, maar het grote verschil zit in het feit dat de digitale toepassingen de echte omgeving kunnen aanpassen. Bij Smartphone Orchestra bepalen toeschouwers bijvoorbeeld het verloop van het concert via hun telefoons.

Hoe wordt immersieve technologie toegepast in cultuur?

Veel voorbeelden van immersieve cultuurbelevingen zijn ontwikkeld door commerciële partijen. Zij hebben in korte tijd slimme businessmodellen ontwikkeld met immersieve technologieën. Door hun experimenten is een nieuw publiek snel vertrouwd geraakt met dit soort cultuuraanbod, dat biedt kansen voor de hele cultuursector. Leer van de voorbeelden hieronder:

Immersieve technologieën in musea

Elk museum kan hoge ogen gooien met immersieve belevingen. Van klassieke tot moderne kunst, van bekende kunstenaars tot up-and-coming talent – de immersive experience biedt voor iedere stroming een unieke publieksbeleving. Zo wordt bij Vincent Meets Rembrandt (Opent een externe link) de iconische kunstwerken van Van Gogh en Rembrandt tentoongesteld door middel van projectie op de muren van de Noorderkerk in Amsterdam. Als bezoeker loop je door de werken heen en proef je tegelijkertijd de unieke sfeer van het gebouw.

Neem ook eens een kijkje bij Remastered (Opent een externe link), waar elke kamer interactieve mogelijkheden voor het publiek biedt. Zo neemt een kamer je mee in de kunstwerken van verschillende meesters, terwijl je in een andere kamer je eigen creatie tot leven kan brengen door het gebruik van mixed reality. Ervaar hoe digitale technieken creatie kunnen stimuleren

Immersieve ervaringen in theater

Immersive theater breekt de vierde muur en verandert het publiek van kijker tot hoofdpersonage. Om het publiek bij het verhaal te betrekken nemen veel theaterproducties inspiratie van het groeiende fenomeen rondom de escape rooms. Met ‘Sleepy Hollow (Opent een externe link)’ creëert Studio Immersief een interactieve VR-productie waarin live scenes worden afgewisseld met VR-scenes om een mysterie op te lossen. Vorig jaar ging de voorstelling It Went Dark (Opent een externe link) nog een stapje verder om het publiek erbij te betrekken. Bezoekers kregen een gepersonaliseerde geluidservaring, interactieve videoprojecties en live performance.

Immersieve belevingen in muziek

Je favoriete artiest zien optreden via een VR-bril of in een game (zoals Lil Nas X deed in Roblox), dat is inmiddels niks nieuws meer. Met de ABBA Voyage tour bezorgde popgroep ABBA een nieuwe ervaring voor het publiek, namelijk een ‘live’ concert met levensechte avatars van de bandleden. Een unieke ervaring van een bijna onhaalbare schaal, maar waar wel genoeg inspiratie uit te halen valt. Zo heeft AMAZE (Opent een externe link) een oude nachtclub omgebouwd tot een immersieve muziekervaring, waarin het publiek zich door zeven verschillende ruimtes waant en meegenomen wordt op een audio-visuele tour met in elke ruimte een andere show van licht, muziek en interactieve effects.

Waar ligt de aantrekkingskracht van een immersive experience?

Het publiek van de toekomst is constant op zoek naar nieuwe ervaringen. En digitaal is daar vanzelfsprekend onderdeel van. Of het nu in de beleving zelf zit, of in het delen van foto’s en video’s achteraf. Ze zijn vaak niet alleen geïnteresseerd in de kunst, maar ook in de technologie erachter. Hoe wordt de beleving gemaakt? Wat doet het met mijn ervaring? Door in te spelen op die innovatieve geest en tech-interesse, trek je ook weer een nieuw publiek aan.

Ook dit is digitale transformatie

Bij digitale transformatie wordt nog te vaak gedacht aan het online beschikbaar maken van collecties. Terwijl het juist veel meer is dan dat. Het gaat ook over vernieuwde publieksbeleving, nieuwe (digitale) waardecreatie en het omarmen van digitale artistieke creatie. Aan veel van deze ontwikkelingen ligt wel een digitalisatieproces ten grondslag. Je kunt immers geen levensechte avatars van ABBA neerzetten zonder hun fysieke optredens eerst te digitaliseren gedigitaliseerd. En je kunt kunst niet projecteren zonder het eerst te digitaliseren. Wanneer de basis op orde is, wordt de digitale wereld je speeltuin.