AI op het toneel: ‘Sh4dow’ zet nieuwe standaard voor theaterproducties

Er wordt in de sector al voorzichtig geëxperimenteerd met AI. Maar om processen te optimaliseren, efficiënter te maken. Wat gebeurt er als AI niet alleen een hulpmiddel is, maar een rol aan de tekentafel krijgt? In de theatervoorstelling ‘Sh4dow’ krijgt een live AI een hoofdrol.

Volgens de Deense regisseur en producent Mikael Fock zet deze voorstelling niet alleen de traditionele grenzen van theater op scherp, maar laat ons ook nadenken over de rol van AI in ons eigen leven.


‘Shadow’: interactief theater met AI

Bij een traditionele theatervoorstelling ligt van tevoren de uitvoering meestal vast. Maar bij Shadow’ is dat niet het geval. Er worden vragen aan het publiek gesteld om de AI te voeden. Op basis van de antwoorden ontstaat er een entiteit, een soort zweem.

Ander publiek betekent andere antwoorden. Dit resulteert in een unieke ervaring die elke voorstelling anders maakt. De AI, ziet er in het begin uit als een soort wolk, zichtbaar gemaakt door een speciaal foliescherm. Ook dit personage ontwikkelt zich: het gaat praten en krijgt steeds meer menselijke trekken.

Doordat bezoekers een 3D-bril dragen vervaagt de grens tussen de fysieke en de virtuele wereld. Het publiek wordt zo niet alleen toeschouwer, maar ook deelnemer, waarbij hun keuzes en antwoorden de loop van de voorstelling beïnvloeden.

Voor de digitale generatie

Het verhaal van de voorstelling is gebaseerd op het sprookje ‘De schaduw’ van Hans Christian Andersen. Mickael Fock legt uit: “Je zou kunnen zeggen dat de schaduw in het stuk vergelijkbaar is met een smartphone – ze zijn schaduwen van ons leven en ze weten meer over ons dan wij over onszelf. Dit was voor mij een fantastische manier om een verhaal te vertellen over social media en de digitale generatie.”

“AI ging naar het toilet"

Wat deze voorstelling uniek én spannend maakt, is niet alleen de technologie, maar ook de onvoorspelbaarheid die AI met zich meebrengt. Fock vertelt over onverwachte wendingen die de AI nam: “Tijdens de première besloot de AI om plotseling 'naar het toilet te gaan' en verdween voor vier minuten. Het is echt gek en soms zegt de AI dingen die je gewoon niet kunt geloven.”

Fock vertelt over de AI die op de ene avond radicaal rechtse uitspraken deed, terwijl er op een andere avond een socialist verscheen. Onder andere de input van het publiek en wat het online bij elkaar schraapt, zorgt voor een onbekende uitkomst.

Natuurlijk kun je de AI tot bepaalde hoogte sturen. Je geeft immers prompts. Fock vertelt dat ongeveer 70% van de voorstelling is gekaderd en 30% improvisatie van de AI. Dat maakt het voor de enige actrice in het stuk ook onvoorspelbaar.

Angst voor kunstmatige intelligentie

Toch drukt Fock het op je hart om niet bang te zijn voor AI. “Generatieve AI biedt kunstenaars en makers fantastische kansen.” In het interview met podcasthost Anic van Damme waarschuwt hij je om niet je menselijke kant uit het oog te verliezen wanneer je hier mee gaat werken. Ook wil hij graag dat er meer verhalen worden gemaakt over AI en deze tijd.

Mikael Fock wil ons met ‘Sh4dow’ aan het denken zetten over hoe wij met AI omgaan in ons leven en kunst is daar het perfecte middel voor.

Ben je benieuwd meer uit het interview met Mikael Fock? Kijk dan de hele aflevering van ‘Cultuurshift'. Daarin bespreekt een panel met Nederlandse tech- en cultuurexperts de voorstelling ‘Sh4dow’.

Deel dit artikel

Den podcast Cultuurshift

In het tweede seizoen van de podcast ‘Cultuurshift’ spreken we elke aflevering een andere buitenlandse pionier op het gebied van cultuur en technologie. Denk aan innovaties rondom digital art, AI en nieuwe businessmodellen. Hoe pakken zij het aan en wat is de grote meerwaarde voor hun publiek én organisatie?

Host Anic van Damme en sidekick Splinter Chabot bespreken het samen met tech- en cultuurexperts uit binnen- en buitenland. En stellen de vraag: welke inspiratie kunnen wij in Nederland halen uit deze innovatieve voorbeelden?

Een van de afleveringen gaat over de voorstelling ‘Sh4dow’ waarin AI de rol van maker krijgt.

Ontdek de laatste digitale trends in de cultuur sector

Ontvang iedere maand onze nieuwsbrief met tips, kennis en inspiratie over de digitale transformatie in cultuur.